Busted flat in Baton Rouge, waiting for a train
I was feeling near as faded as my jeans
Bobby thumbed a diesel down just before it rained
And rode us all the way to New Orleans
I pulled my harpoon out of my dirty red bandana
I was playing soft while Bobby sang the blues
Windshield wipers slapping time, I was holding Bobby’s hand in mine
We sang every song that driver knew
Freedom’s just another word for nothing left to lose
Nothing don’t mean nothing honey if it ain’t free, now now
And feeling good was easy Lord, when he sang the blues
You know feeling good was good enough for me
Good enough for me and my Bobby McGee
From the Kentucky coal mines to the California sun
Hey, Bobby shared the secrets of my soul
Through all kinds of weather, through everything that we done
Hey Bobby baby kept me from the cold
One day up near Salinas, Lord, I let him slip away
He’s looking for that home and I hope he finds it
But I’d trade all of my tomorrows for one single yesterday
To be holding Bobby’s body next to mine
Freedom’s just another word for nothing left to lose
Nothing, and that’s all that Bobby left me, yeah
And feeling good was easy Lord, when he sang the blues
Hey, feeling good was good enough for me, hmm hmm
Good enough for me and my Bobby McGee
La la la, la la la la, la la la, la la la la
La la la la la Bobby McGee
La la la la la, la la la la la
La la la la la, Bobby McGee, la
La La la, la la la la la la
La La la la la la la la la, hey now Bobby now Bobby McGee yeah
Na na na na na na na na, na na na na na na na na na na na
Hey now Bobby now, Bobby McGee, yeah
Lord, I called him my lover, I called him my man
I said called him my lover just the best I can and come on
And and a Bobby oh, and a Bobby McGee yeah
Lo lo lo lo lo lo lo lo lo lo lo lo
Hey hey hey Bobby McGee, lord
La da la la la, la da la la la la la
Hey hey hey, Bobby McGee yeah
Ne pravi kompromise sa sobom. Ti si sebi sve što imaš, govorila je Dženis Džoplin i sa četiri albuma i 27 godina života preselila se u legendu.
Bila je veličanstvena blues-rock pevačica, neprilagođena devojka sagorela u sopstvenoj vatri hipersenzibilnosti, usamljenosti i neshvaćenosti od sveta, tako drugačija i ranjiva, bela kraljica crnog glasa koja se u potpunosti predavala u svemu što je radila i prerano otišla u mit. Bila je heroina hipi generacije, dovoljno smela da preskoči sve nametnute granice i ode predaleko – pre mnogih. Krajnje autentična, neukrotiva, emotivna, divna u duši, odrastala je uz poeziju, slikarstvo i stare blues majstore, bežeći iz mrtvila i dekadencije rodnog Teksasa. Duh nemirnog vremena usisao je nepovratno, ostavivši brojna nagađanja i mnoge njene talente nedorečenima. Divila se blues divi Bessie Smith (koja je takođe tragično završila), izrastajući vremenom u razuzdanu i gracioznu pevačicu – Little girl blue. Svoj blues nosila je u srcu i glasu, iznoseći ga na sceni veoma osećajno i proživljeno, dodajući mu neverovatnu količinu tuge, grča, bola i nagomilanog nezadovoljstva, svih onih ljubavnih patnji i neshvaćenosti od sputavajuće sredine u kojoj je odrastala i većinom živela – ili bar to kroz svoje pesme pokušavala.
Kada je Dženis Džoplin, svetlooka devojka, razbarušene duge kose, u dugoj bež tunici i zvonastim pantalonama, izašla na scenu na Monterej pop festivalu juna 1967. godine, mnogima je delovalo kao da je tu nekom greškom. Dok nije zapevala set od pet pesama završen sa Ball and Chain, njenom dramatičnom interpretacijom starog bluz standard (Big Mama Thornton). Nakon njenog nastupa, mnogi iz publike osetili su da pred sobom imaju jednu od najoriginalnijih pevačica svog vremena. Za sobom je tada imala već jedan album, nazvan imenom benda Big Brother and The Holding Company (1967), a usledili su Cheap Thrills (1968) snimljen sa istim bendom, te solo I Got Dem Ol‘ Kozmic Blues Again Mama! (1969). Izlazak svog poslednjeg (i najboljeg) albuma, Pearl (1971), nije dočekala. Prođanena je mrtva 4. oktobra 1970. godine, malo posle ponoći u hotelskoj sobi nedaleko od studija gde je dan ranije preslušavala Buried Alive in the Blues. Na nahtkasni joj je ostala paklica cigareta, a u ruci sitniš. Priča koja sledi upravo je posvećena jednom od bisera sa Dženiskinog poslednjeg Bisera – priča o pesmi Me and Bobby McGee.
Bez prebijene pare u Baton Rouge-u, čekamo vlak.
Osjećam se skoro istrošeno kao moje traperice.
Bobby je stopirao kamion, netom prije nego je počela padati kiša,
odvezao nas je skroz do New Orleans-a.
Izvadila sam svoju usnu harmonicu iz svoje prljave crvene marame, i počela lagano svirati, dok je Bobby pjevao blues.
Brisači su šamarali vrijeme, a ja sam držala Bobby-evu ruku,
pjevali smo svaku pjesmu koju je vozač znao.
Sloboda je samo još jedna riječ, za nemam više što izgubiti,
ništa ne vrijedi ništa ako nije besplatno, sad sad.
Osjećati se dobro bilo je lako, Bože, kad je on pjevao blues,
Ti znaš da je meni bilo dovoljno osjećati se dobro, dovoljno dobro za mene i mog Bobby McGee-a.
Od rudnika ugljena Kentucky-a pa do sunca Kalifornije, Bobby je dijelio tajne moje duše.
Kroz sve nedaće, kroz sve što smo činili,
hej Bobby me sačuvao hladnoće.
Jedan dan blizu Salinasa, Bože, napustio me je,
u potrazi je za domom i nadam se da će ga naći,
ali ja bih zamjenila sva moja sutra za samo jedno jučer.
Samo da je Bobby-evo tijelo uz mene.
Sloboda je samo još jedna riječ za nemam više što izgubiti.
Ništa to je sve što je Bobby meni ostavio, da.
Ali osjećati se dobro je bilo tako lako, Bože, kad je pjevao blues,
hej osjećati se dobro mi je bilo sasvim dovoljno, hmm hmm,
dovoljno dobro za mene i mog Bobby McGee-a.
la la la la….
La, la, la….ajd sada Bobby, sada Bobby McGee, da.
Ajd sada Boby sada, Bobby McGee, da
Bože dozivam svoga ljubavnika, dozivam svoga muškarca,
kažem dozivam svog ljubavnika najbolje što mogu.
Hajde, gdje je Bobby sada, gdje je Bobby McGee, da
Bože, bože….hej, hej, hej Bobby McGee, Bože
Me and Bobby McGee pesma je koju su 1969. godine napisali Kris Kristofferson i Fred Foster (producent i koautor pomenute pesme), i koju je prvi otpevao Roger Miller na albumu Roger Miller (1970). Kris Kristofferson takođe je objavio singl pesme 1969. (naredne, 1970., objaviće i svoj debi album – Kristofferson sa istoimenom pesmom, i postati vremenom cenjen kao pevač, kantautor i sjajan glumac – prisetimo se samo njegove maestralne uloge odmetnika u kultnom filmu Sam Peckinpaha Pat Garrett & Billy the Kid 1973.). Veliki broj muzičara napravio je obradu ove pesme, između ostalih i Janis Joplin (Dženiska je pesmu snimila neposredno pred tragičnu smrt, 25. septembra 1970., kao svoju poslednju pesmu i svakako jednu od najboljih, najpopularnijih, najdirljivijih slika svoje ranjive, senzibilne duše koja je patila za nežnošću i stvarala njen vanvremenski blues). Pesma će se naći na Dženiskinom posthumno objavljenom albumu Pearl, objavljenom u januaru 1971., tri meseca nakon njene smrti.
Često pogrešno protumačena kao ljubavna pesma za Janis Joplin (sa kojom je Kris Kristofferson neposredno pred njenu smrt imao kratku romansu), prava inspiracija za Me & Bobby McGee Krisa Kristoffersona potekla je, zapravo od producenta i koautora Freda Fostera, koji je pesmu posvetio simpatičnoj sekretarici muzičkog studija u Tenesiju Barbari Meki (Barbara McKee), zvanoj Bobi (Bobby) – dvoznačnog imena koje može da bude žensko ili muško, što je Dženis vešto iskoristila u svojoj verziji pesme i preoblikovala ga u ime glavnog muškog lika, njenog blues saputnika i ljubavnika. Kristofferson je pesmu napisao, promenivši prezime McKee u McGee (prosto se desilo da pogrešno čuje i razume njeno prezime), izmislivši priču o paru ljubavnika koji su se tokom putovanja razdvojili.
Tekst ove čudesno razigrane country numere, božanstveno melodične i setne, laganog, akustičnog uvoda i lepršave završnice obojene setom i strašću za voljenom osobom koje više nema, prepune topline ljubavi i inspirativnosti avanturističkog duha govori o dvoje mladih ljubavnika koji putuju zajedno – od Baton Rougea do New Orleansa, ali se razilaze kako bi sami mogli otkriti svet. Postavku priče pružila su Kristoffersonu vlastita putovanja između New Orleansa i Baton Rougea (istovremeno i njegova nadahnutost filmom Federica Fellinija La Strada i letovima helikopterom iznad Meksičkog zaliva kojim je prevozio radnike), dok mu je deonica koja govori o brisačima na vlastitom automobilu pala na pamet dok se vozio do vazdušne luke na povratku iz New Orleansa u Nashville. Kao neko ko je diplomirao englesku književnost na Pomona koledžu, a potom se bavio raznovrsnim poslovima dajući prednost slobodi i duhu avanturizma nad karijerom i ustaljenim poslom profesora književnosti (između ostalog predavao je književnost na Vojnoj akademiji SAD, potom bio pilot helikoptera, da bi na kraju napustio sve, pre svega vojnu tradiciju porodice koja ga se na kraju odrekla i zaputio se boemski, putem Nešvila u želji da se posveti muzici i postane kantautor). Likovi u Kristofersonovoj pesmi bili su vrlo slični Dženiski, koja je bila poznata kao slobodan duh u stalnoj potrazi za pravom ljubavlju svog života. Način na koji je Dženiska iznela pesmu Krisa Kristofersona jednostavno nadilazi svaku moć reči, njihovu deskriptivnu magiju i može samo da se oseti kao snažna i iskrena emocija, način otkrivanja ljudske duše lepršavim tonovima muzike koja ispunjava srce radošću, nadahnuće koje život znači i usmerava sve ono najlepše u čoveku u pravcu ljubavi i slobode, dve najveće ljudske vrednosti ovozemaljske.
Danas, nakon mnoštva životnih oluja, bližeći se smiraju duše, kada razmišljam o ovoj bezvremenoj, sudbinskoj, tako neizmerno lepoj a opet pomalo bolnoj, jednoj od najdražih pesama rokenrola uz koje sam uživao u mom blues životu, uvek se setim i sledeće, tako dirljive i zanimljive priče. Naime, nakon kraja jednog burnog i protivrečnog životnog puta, na sprovodu jednog od najvećih i najkontroverznijih filmskih stvaralaca 20. veka, Rainera Wernera Fassbindera, po njegovoj poslednjoj želji, svirala je upravo verzija ove besmrtne pesme Janis Joplin – Me and Bobby McGee.
Sloboda je samo druga reč za situaciju
u kojoj više nemaš šta izgubiti
A onda, zaodenut blues setom sopstvenog života i gubitkom voljene osobe koja je prerano, u svojoj 47. godini otišla na nebo, ostavivši me samog da lutam i piskaram svoj blues, setim se božanstvenog vokala Janis Joplin i stiha – dala bih sva moja sutra za jedno juče s tobom.
Bila je to sudbinska pesma za mnoge od nas, nastala kao neobična šala, igra reči i zavođenja, pokretačka snaga koja čoveka nadahnjuje i nudi mu iskonske radosti života, pre svega ljubav koja opradava i daje smisao svemu. Sudbinska pesma za sve nas bio na kraju puta Bobby ona ili on.
Foto: Pinterest
Autor: Dragan Uzelac