FILMSKI FESTIVAL „ODRAZ STRAVE“ POSVEĆEN DELIMA ĐORĐA KADIJEVIĆA
Filmski festival „Odraz strave“ održaće se u petak i subotu 16. i 17. decembra 2022. godine u Dvorani Kulturnog centra Beograda. Prvo izdanje festivala posvećeno je stvaralaštvu eminentnog reditelja Đorđa Kadijevića i ima za cilj pokušaj revalorizacije filmskih dela iz žanra horora, koja su svojom estetikom i sadržajem unela nove kodove u srpsku i jugoslovensku kinematografiju.
Iako se dugo verovalo da je njegov film Leptirica (1973) prvi horor film u našoj kinematografiji, ta titula pripada ranijem, nepravedno zaboravljenom, Kadijevićevom filmu – „Darovima moje rođake Marije“ iz 1969. godine, sa Nedom Spasojević i Slobodanom Cicom Perovićem u glavnim ulogama. Film je zamalo bio zabranjen, emitovan tek aprila 1970 i potom prepušten zaboravu. Pored njega, posetioci će na festivalu moći da se podsete i kultnog Kadijevićevog ostvarenja, „Leptirice“ (1973).
„Darovi“ su ne samo prvi srpski nego i jugoslovenski film koji nedvosmisleno pripada žanru horora, ali istovremeno i prvo televizijsko ostvarenje snimljeno filmskom tehnikom u eksterijeru. U petak 16. decembra od 19 časova biće održana projekcija filma „Darovi moje rođake Marije“ i to će ujedno biti prva bioskopska projekcija ovog Kadijevićevog dela ikada upriličena.
Uz projekcije oba filma, festival će činiti i prateće tribine na kojima će, pored poznatih imena srpske fantastike i filmske kritike, učešće uzeti i reditelj Đorđe Kadijević.
Nakon projekcije filma „Darovi moje rođake Marije“ uslediće razgovor sa rediteljem o turbulentnim iskustvima tokom snimanja filma, a naročito o događajima koji su usledili i doveli gotovo do zabrane emitovanja tog kinematografskog ostvarenja. Razgovor sa Kadijevićem vodiće dramaturg Mihajlo Vitezović.
Nakon projekcije „Leptirice“, koja je na programu 17. septembra od 19 časova, uslediće tribina „Premotavanje unazad – izvorišta srpskog horor filma” na kojoj će o Kadijevićevom stvaralaštvu, književnim i drugim uzorima, kao i perspektivama razvoja horor žanra u srpskom filmu govoriti: Dejan Ognjanović, pisac, filmski i književni kritičar, esejista; Mladen Milosavljević, etnolog, pisac i reditelj; i Jovan Ristić, novinar, pisac, publicista.
Ulaz na projekcije filmova i na tribine je besplatan.
Prateći program Festivala činiće izložba ilustrovanih plakata Stevana Aleksića, vizuelnog umetnika i profesora na Fakultetu savremenih umetnosti. Reč je o tri Kadijevićeva filma: „Darovi moje rođake Marije“, „Leptirica“ i „Sveto mesto“. Sva tri filma imaju izražene glavne ženske likove kao nosioce strave, i sva tri za svoj uzor imaju književni predložak. „Darovi“ su nastali po uzoru na pripovetku Momčila Nastasijevića, „Leptirica“ prema pripoveci Milovana Glišića o vampirskoj legendi „Posle devedeset godina“, a scenario za „Sveto mesto“ nastao je prema Gogoljevoj pripoveci „Vij“.
Posetioci Festivala moći će da degustiraju crveno vino, koje će obezbediti prijatelji festivala iz smederevske vinarije „Janko“.
Festival organizuje Klub za kulturu i umetnost SKAZ, uz podršku Sekretarijata za kulturu grada Beograda, Radio-televizije Srbije i Dvorane Kulturnog centra Beograda. Glavni nosilac projekta je Marija Stanojević, zaljubljenica i promoterka horor žanra, koja vodi Klub SKAZ od 2016. godine. Klub se do sada najviše bavio promovisanjem fantastike i besplatnom alternativnom edukacijom. Zajedno sa Mihajlom Vitezovićem, dramaturgom i moderatorom programa, pokrenula je prvi samostalni filmski festival posvećen isključivo horor žanru i jedini takve vrste u Beogradu. U planu je da se festival „Odraz strave“ organizuje jednom godišnje i da se uređuje tematski.
PROGRAM
PETAK 16.12.
19.00
Svečano otvaranje festivala Odraz strave i uručivanje nagrade „Ogledalo strave“ reditelju Đorđu Kadijeviću
19.10
Prvi put na bioskopskom platnu
DAROVI MOJE ROĐAKE MARIJE (1969)
režija Đorđe Kadijević (48′)
Uloge: Neda Spasojević, Slobodan Cica Perović, Ljiljana Krstić
Momo prati sudbinu svoje preminule rođake Marije, nekad prelepe devojke čija je lepota postala kobna za nju i sve oko nje od trenutka kada ogledalo uđe u njen dom.
20.00
Tribina sa autorom filma, rediteljem Đorđem Kadijevićem
moderator: Mihajlo Vitezović
SUBOTA 17.12.
19.00
Projekcija filma
LEPTIRICA (1973)
režija Đorđe Kadijević (63′)
Uloge: Mirjana Nikolić, Petar Božović, Slobodan Cica Perović
Strahinja je siromašni mladić u želji da se oženi ćerkom zemljoposednika koji se protivi njihovom braku. Da bi se dokazao, mladić postaje vodeničar u obližnjoj vodenici koju je zaposeo vampir.
20.10
Tribina „Premotavanje unazad – izvorišta srpskog horor filma”,
učesnici: Dejan Ognjanović, pisac, filmski i književni kritičar, esejista
Mladen Milosavljević, etnolog, pisac i reditelj
Jovan Ristić, novinar, pisac, publicista
moderator: Mihajlo Vitezović
Izvor: Klub SKAZ
